Boğa sezonu yaklaştığı ya da başladığı zaman gündeme gelen tartışma konularından bir tanesi de ‘Bitcoin’in başarısı’dır.
Kimilerine göre ‘2008 Krizi’nden hemen sonra başlayan Bitcoin deneyi başarılı olmuştur. Bitcoin, 2008 Krizi’ne neden olan sınırsız kağıt paralara karşı sınırlı bir alternatif olarak üretilmişti. Yaklaşık 10 yıl içersinde dünya çapında 10 milyonlarca kullanıcıya ulaşıp, değerini 160 bin kattan fazla artırdı. Bu nedenle Bitcoin özellikle değer saklama alanında gayet başarılıdır.
Ancak bir başka gruba göre ise Bitcoin kişiden kişiye elektronik nakit olarak tasarlanmıştır. Oysa bugün Bitcoin günlük alışverişlerde nakit olarak kullanılamıyor. Hem dayandığı blokchain teknolojisi günlük işlemlerin sayısını kaldıracak kadar hızlı değil hem de Bitcoin fiyatı alışveriş yapmak için çok oynak. Bitcoin ile yemek yemeye kalksanız siparişi verdiğiniz andaki fiyat ile hesabı ödeyeceğiz zamandaki fiyat muhtemelen değişik olacak. Böyle düşünenlere göre ise Bitcoin başarısız bir projedir.
Bitcoini nakit olarak kullanmak isteyenlerin sloganı ‘Bitcoin ile kahve alabilmek’tir. Lightning gibi yan çözümler ile hızlı nakit işlemler gerçekleştirilmeye çalışılıyor. Bakkt ve Starbucks işbirliği ile bu ‘kahve konusu’ muhtemelen çözülecek.
Bitcoine değer saklama aracı olarak bakarsak büyük ölçüde başarılı olduğunu söyleyebiliriz. Günlük işlemlerde nakit olarak kullanımda ise şimdilik başarısız. Ancak Bitcoin’in tam anlamıyla başarıya ulaşması bence küresel rezerv para birimi olma alanında ortaya koyacağı performansa bağlı.
Bitcoin, küresel rezerv para birimi olabilmek için değer saklama yanında, özellikle büyük hacimli alışverişlerde kullanılabilir bir seçenek haline gelmeli. Aslında Bitcoin, büyük hacimli işlemleri şuan klasik dolar ve SWIFT sisteminden hem daha hızlı hem de çok daha ucuza gerçekleştiriyor.
Büyük hacimli uluslararası parasal işlemlerde günlük alışverişlerde olduğu gibi aşırı yüksek işlem hızlarına da ihtiyaç yok. Veya böyle bir hıza ihtiyaç olsa bile Lightning vb çözümlerle bu sorun aşılabilir.
Ancak asıl problemli konu fiyat istikrarı. Uluslararası ticarette veya ev ya da otomobil gibi büyük ölçekli satın almalarda Bitcoin şu anda sınırlı bir biçimde kullanılıyor. Bunun yaygın hale gelmesini engelleyen faktör Bitcoin fiyatlarının çok dalgalı olması. Özellikle uluslararası ticarette veya ücretli bir iş sözleşmesinde belirli vadelerle çalışıyorsunuz. Anlaşmanın taraflarının Bitcoin kullanabilmesi için söz konusu vadelerde Bitcoin’in çok değer kaybetmeyeceği ya da kazanmayacağından emin olmaları gerekiyor. Bu ise bugünkü koşullarda mümkün değil. Bitcoin fiyatı bir günde %30-%40 inip çıkabiliyor.
İngiltere merkezli G4s firmasının gerçekleştirdiği bir araştırmaya göre dünya çapında kullanılan nakit para dünya üretiminin %9,1’i düzeyinde. IMF tahminlerine göre dünyanın bir yıllık üretimi ise yaklaşık 88 trilyon $. Buna göre dünyada günlük alışverişlerde kullanılan nakit 8 trilyon $ civarında.
Değer saklama klasik finansal sistemde genelde bonolar ile yapılır. BIS verilerine göre küresel bono piyasası da 110 trilyon $ değerinde.
İşte Bitcoin’in tam başarıya ulaşması nakit piyasasından çok bu bono piyasasından önemli ölçüde pay almasına bağlı. Bu piyasaya büyük özel yatırım fonları, emeklilik fonları, ülkelerin varlık fonları ve merkez bankaları yatırım yapıyor. Bitcoin fiyatı görece olarak istikrar kazanır ve BTC tıpkı dolar, euro, altın vb gibi tam bir küresel rezerv döviz haline gelirse 5000 yıllık para tarihinin belki de en ilginç deneyi tam başarıya ulaşabilir.
Aslında fiyat istikrarı Bitcoin piyasasının derinlik kazanmasına bağlı. Bunun için özellikle daha fazla devletin ve kurumsal yatırımcının Bitcoin’e yatırım yapması gerekiyor. Bugün Rusya, Belarus ve İran gibi ülkeler Bitcoine madencilik aracılığı ile yatırım yapıyor. Venezuela Merkez Bankası ise Bitcoin ve Ethereum’u diğer dövizler yanında kendi rezervine eklemek üzere araştırma yapıyor. Kurumsal yatırımcı sayısı da her geçen gün artıyor.
Muhtemelen yeni boğa sezonları geldikçe artan fiyatlar çok daha fazla küresel yatırımcıyı Bitcoin’e çekecek. Artan yatırımcı sayısı ve yatırım hacmi ise zamanla Bitcoini daha istikrarlı bir küresel döviz haline getirecek.
Bitcoin’de fiyatlar sürekli korkunç düzeylerde artıp aynı şekilde düşüyor. Ancak her döngüde Bitcoin dip noktası bir önceki çevrimin başlangıç noktasının üzerinde kalıyor. Uzun vadeli başarı ise ekonomi genişledikçe sınırlı bir para birimi olan Bitcoin’in daha yavaş ama sürekli bir biçimde değer kazanması ile gelecek gibi görünüyor.
