Kripto para piyasaları nisan 2025’in ilk haftasında Trump’ın dilinden düşürmediği gümrük vergilerinin etkisiyle çok hareketli günlerden geçiyor. Özellikle ABD’nin Çin’e yönelik ek gümrük vergisi tehditleri ve Çin’in çatışmaktan çekinmemesi yatırımcıları korkutuyor. Bu yazımda Bitcoin ile ilgili verileri, global likidite trendini, yatırımcı davranışlarını, onchain verileri inceleyerek bir yol haritası çıkarmaya çalışacağım.
Bitcoin: Fiyat dalgalanmaları ve piyasa tepkileri
Bitcoin daha iki buçuk ay önce 100 bin doların üzerinde gezinirken şimdi 80 bin doların altında seyrediyor. Kripto para ve diğer birçok piyasadaki bu düşüş, ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin’e yönelik ek gümrük vergisi tehditlerinin ardından geldi. Trump, Çin’in misilleme olarak uyguladığı yüzde 34’lük ek verginin geri çekilmemesi halinde 9 Nisan’dan itibaren Çin ürünlerine yüzde 50 ek vergi uygulanacağını açıkladı. Diğer ülkeler arasında bir şekilde uzlaşma sağlanacağı düşünülse de ABD ile Çin arasındaki bu gelişmeler yatırımcıların risk algısını artırmaya devam ediyor.
ABD bunu neden yapıyor?
Birçok kişi Trump’ın ne yaptığını bilmediği veya bunak olduğu gibi söylemlerde bulunuyor. Her ne kadar tekinsiz ve bir yaptığı diğerini tutmayan biri olsa da takip ettiğim uzman kişilere göre Trump ne yaptığını gayet iyi biliyor gibi görünüyor.
Ray Dalio ve Warren Buffett gibi isimlerin yorumlarına baktığımızda ABD kendisine rakip olarak Çin’i görüyor ve zamanında birçok nedenle yapmadığı veya yapamadığı kısıtlama hamlelerini artık yapmaya başladığını ifade ediyorlar. Ray Dalio’nun Değişen Dünya Düzeni kitabında süper güç olan ülkenin en güçlü alternatifine askeri müdahale yapmadan önceki son şansının ekonomik yaptırımlar olduğu dile getiriliyor. Bu nedenle gümrük vergilerinin özellikle Çin’e karşı birkaç gün veya hafta sonra kaldırılacağını düşünmek iyimser bir yaklaşım olsa gerek.
ABD aynı zamanda diğer ülkeleri de ABD ile Çin arasında bir seçim yapmaya zorluyor. Trump bu konuda daha dikkatli davranabilir ancak pazarlık unsuru olarak elini yüksekten açıp sonrasında orta yolu bulmayı tercih ediyor. Buna diğer ülkeler nasıl karşılık verecek birkaç gün içerisinde göreceğiz. ABD Hazine Bakanı Scott Bessent’e göre şimdiye kadar 70 civarında ülke pazarlık için hazır olduklarını belirtmiş. Buradan olumlu haberler gelirse piyasanın rahatlayacağını düşünebiliriz.
Global likidite
Son dönemde Trump o kadar baskın bir konumda ki piyasaları asıl yönlendiren şeyin global likidite olduğunu unutacak gibi oluyoruz. Global likidite için şu üç veriyi paylaşayım:
- 2024 Eylül: 175,8 trilyon dolar (Üç ay sonra 2024 Aralık’ta Bitcoin zirve yapıyor)
- 2025 Ocak: 171,5 trilyon dolar (Üç ay sonra 2025 Nisan’da Bitcoin dip yapıyor)
- 2025 Nisan: 174,5 trilyon dolar (Üç ay sonra Bitcoin ne yapacak göreceğiz)
Eğer diğer bütün verileri bir kenara koyup Bitcoin’in global likiditeyi yaklaşık 90 gün geriden takip ettiğini düşünürsek Bitcoin ve riskli piyasaların 2025 haziran ve temmuz aylarına kadar tekrar bir yükseliş trendine girmesi gerekir.
Cross Border Capital ekibinin geliştirdiği modele göre 2025’te likidite biraz artarken 2026 ve sonrasında düşüş gelecek gibi görünüyor. Riskli piyasaların da global likiditeyi yaklaşık 90 gün geriden takip ettiğini düşündüğümüzde 2025’in ikinci yarısında piyasalar kâr realize etme imkânı verecek diye ümit ediyorum.
Tabii ki hiçbir şeyin garantisi yok. Merkez bankaları, hükümetlerin kararlarına ve ekonomik verilere göre likiditeyi artırıp azaltmaya karar veriyor. Bizim yapmamız gereken şey her koşula adapte olacak şekilde bilgileri derleyip düşüşlerde minimum hasar, yükselişlerde ideal kâr yakalamak olsa gerek.
Yatırımcı davranışları
ABD’de yatırımcılar korku ve panik içerisinde. Dünyanın farklı bölgelerinde yatırımcı risk iştahı düşük seviyelerde olsa da ABD bu konuda en kötü durumda yer alıyor.
Bu korku dolu günler tarihte ilk defa yaşanmıyor. 1929’dan bu yana ABD hisse senetlerinin yüzde 4,5 üzerinde üst üste iki gün düştüğü 10 gün yaşanmış. Sonrasında ise genellikle yükselişler takip etmiş. İlk bir-iki haftada yükseliş ihtimâli yüzde 60-70, ilk 1-2 ayda bu ihtimâl yüzde 90 civarında.
Onchain veriler
Geçen hafta onchain risk metriğini nasıl geliştirdiğimden bahsetmiştim. Son fiyat hareketlerinden sonra 34 olan risk metriğinin 23’e gerilediğini görüyoruz. Dolayısıyla uzun vade için nispeten güvenli yerlerden alım fırsatı verdiğini düşünebiliriz. Ancak piyasa iyice negatife döner ve 73 bin dolar seviyesi aşağı yönlü kırılırsa piyasanın toparlaması epey uzun sürebilir.
Hem teknik hem de onchain gözüyle baktığımızda bir fibonacci çizebiliriz. 51 bin ile 109 bin dolar arasında 0,618 seviyesi 74 bin dolar civarına denk gelebilir. Bu nedenle bu bölgenin dip olabileceğini düşünebiliriz. Ayrıca kısa vadecilerin maliyeti olan 93 bin dolar seviyesine göre Bitcoin fiyatı 1 standart sapmanın da altına inmiş durumda. Orta vadede fiyatın kısa vadecilerin maliyetine göre ilerleyeceğini düşünebiliriz.
Son olarak MVRV, SOPR gibi klasik onchain verilerine baktığımızda kısa vadeli metriklerin hepsinin diplerde olduğunu, fonlama oranlarının da likidasyon kaynaklı olarak düştüğünü görüyoruz. Bu durumda makro verilerde büyük bir negatif haber gelmezse bir süre rahatlama geleceğini düşünebiliriz.
Sonuç: Belirsizlikler ve fırsatlar
2025 nisan ayı çok iyi başlamadı. Ancak ABD ile uzlaşmaya yanaşan devletler, global likidite, kritik desteklerin çalışması, onchain verileri bir rahatlamaya işaret ediyor. Bu rahatlama gerçekten gelecek mi yoksa ABD ile Çin arasındaki gerilim her şeyi gölgede mi bırakacak önümüzdeki günlerde göreceğiz.
Kendi adıma global likiditeyi ve onchain verileri takip ederek işlemler yaptığım için bu düşüşü kısmi bir alım fırsatı olarak değerlendirdim. Altcoin’ler şu dönemde epey riskli, Bitcoin dominansı yükseliş trendinde olduğu için alım tercihimi Bitcoin’den yana kullandım. Fed ve diğer merkez bankalarının hareketlerini de takip ediyorum.
Siz de kendi risk ve portföy yönetim tarzınıza göre yazımdaki verileri kendi süzgecinizden geçirebilirsiniz. Gümrük vergisi konusunun olabilecek en iyi koşulda netleştiği bir hafta diliyorum.
