Oyun insan yaşamının en temel unsurlarından birisi. Bebeklik ile gözümüzü bu dünyaya açtığımız andan itibaren hayatı oyunlar ile öğreniyoruz. Ancak oyun her zaman öğretici bir fonksiyona sahip olmak zorunda değil. Eğlenmek için de oyunlar oynanıyor.
Oyunların dört temel bileşeni var; hedef, kurallar, rekabet ve etkileşim. Bu bileşenler gerek fiziksel gerekse zihinsel olarak bir oyun tasarımında kullanılabiliyor. Futbol fiziksel bir oyun, satranç ise zihinsel bir oyuna örnek verilebilir. Diğer yandan bir planlama ve zihin faaliyeti olmadan futbol oynamak da pek mümkün değil, bunu göz ardı etmemek lazım.
Günümüzde artık hayatın doğal bir parçası haline gelen dijital video oyunlarının tarihi ise 1950’nin başlarına uzanıyor. Bu yazının amacı bu tarihçeyi anlatmak değil ama fırsat bulup araştırmanızı şiddetle tavsiye ederim, oldukça keyifli bir tarih okuması olacaktır.
Dijital video oyun endüstrisi bugün dünyanın en büyük endüstrilerinden birisi. 2020 yılında pazarın küresel büyüklüğünün 173 milyar dolar civarında olduğuna dair verilere sahibiz. Gelecek 5 yılda pazarın 315 milyar dolar büyüklüğe ulaşması bekleniyor. Pazar kârının aslan payını 65 milyar dolara yakın hacim ile mobil oyunlar, 30 milyar dolarlık kısmını PC ve kalan kısmını da konsol oyunları alıyor.
Blockchain ve Oyunlar
Blockchain teknolojisinin, merkezi olmayan bir yaklaşımla, güvenli şekilde veri kaydını mümkün kıldığını biliyoruz. Kaydedilen verilerin sahipliği ise bir şifre anahtarı (private key) ile sahipleri tarafından kontrol edilebiliyor. Bu yaklaşım farklı dijital varlıkların sahipliğini, merkezi herhangi bir yapının müdahalesi olmaksızın, güvence altına almayı mümkün kılıyor.
Blockchain teknolojisinin getirdiği bu imkânı ilk olarak Bitcoin ağına bütünleşik çalışan Counterparty isimli platform üstünde geliştirilen ve 2015 yılında açılan Spell of Genesis isimli oyun kullandı. Aradan geçen zaman zarfında akıllı sözleşmelerin gelişmesi ile blockchain tabanlı pek çok oyun ortaya çıktı. Crypto Kitties, Axie Infinity ve daha fazlası. PlaytoEarn veya DappRadar bu oyunların farklı listelerini görmek için güzel kaynaklar.
Peki, neden bir oyunu blockchain altyapısına taşıyalım?
Aslında bunun cevabı basit; oyun içindeki unsurların sahipliğini oyunculara vermek. Ancak tek sebep bu değil. Şöyle bir liste yapabiliriz;
- Dijital varlıkların gerçek sahipliğini sağlamak
- Merkeziyetsiz oyunlar geliştirmek
- Güvenliği ve güvenilirliği sağlamak
- Oyuncuların belirlediği ekonomiler yaratmak
- Merkeziyetsiz pazar yerleri oluşturmak
- Oyunlar üstü evrenler yaratmak
Tüm bu maddeleri hayali bir örnek ile anlatabiliriz; World of Warcraft (WoW) çok oyunculu devasa bir online oyun. WoW’un blockchain tabanlı bir sürümünü oynadığınızı düşünelim. Böyle bir oyunda karakteriniz, karakterinizin giysileri, altınlarınız ve oyun içinde sahip olduğunuz her şey artık oyunu geliştiren firmanın kontrolünde değil, gerçekten dışarıdan müdahaleye kapalı ve mülkiyetin bütünüyle size ait olduğu bir yapıya sahip olacaktır.
Oyun merkeziyetsiz bir yapıda çalıştığı için oyun yapımcısına aylık ücretler ödemek yerine, altyapının ayakta kalması için gayret ve çaba harcayanlar gelir elde edecektir.
Sistem dış müdahalelere karşı blockchain teknolojisi ile korunduğu için güvenli ve aynı zamanda güvenilir olacak, oyuncular ellerindeki varlıkları sistemin ayakta kalması için ihtiyaç duyulan en düşük komisyon bedelini ödeyerek pazar yerlerinde değerlendirecek ve bunların hepsinden ötesi oyuncular karakter ve eşyalarını farklı oyunlar arasında taşıma şansına sahip olacaktır.
Günlerinizi belki de yıllarınızı harcayarak geliştirdiğiniz karakterlerin ve diğer oyun unsurlarının itibari paralar karşılığında alınıp satılması gibi faydaları, blockchain dünyasına yabancı olmayanlar için, tahmin etmek ise gayet kolay.
Hızla büyüyen yeni bir alan
Blockchain oyunlarının bugün itibariyle pazar büyüklüğü için kesin bir rakama sahip değiliz. Temel olarak 2021’nin il yarısından 2,5 milyar dolar hacme ulaşan NFT’ler pek çok oyunda kullanılıyor ancak sadece oyunlar ile sınırlı değiller. Blockchain tabanlı oyunlar içinde en büyük pazar payını alan Axie Infinity’nin tek başına pazar büyüklüğü ise 4,8 milyar dolar. Ancak bu rakamlar yanıltıcı olabilir zira bir dönem pazar büyüklüğü 1 milyar dolara yaklaşan Alien Worlds şu anda sadece 275 milyon dolar pazar büyüklüğüne sahip. Burada en temel unsur oyunların tekil veya toplam pazar büyüklüğü değil, gelişiminin arkasında yatan motivasyon unsuru.
Örneğin Axie Infinity’nin büyümesinde en temel faktörlerden birisi bu oyunu oynayarak günde 30 dolara yakın para kazanmak mümkün. Ancak bu sizi hemen işi gücü bırakıp Axie oynamaya koşturtmasın zira herkes, oyunun dinamikleri ve olasılık faktörü devreye girince, bu gelirleri elde edecek kadar şanslı olmayabiliyor.
Play to Earn (P2E), “Kazanmak için Oyna” şeklinde ifade edilen bu konseptler gelecek yıllarda üstünde çok fazla konuşacağımız bir alan haline gelecek. Özellikle mobil oyunlar ve pazarlama dünyası için yeni bir evrenin kapıları aralanıyor.
Diğer yandan şu anda çok erken bir dönemdeyiz. Günümüz blockchain tabanlı oyun dünyasını 1990’ların sonuna doğru gelişen internet tabanlı oyunlara benzetmek hiç yanlış olmaz.
İki ortağım ile Mart 2021’de üstünde çalışmaya başladığımız Avaxtars bu alandaki öncü projelerden birisi. 31 Mart 2021 itibariyle açılışını yaptığımız projemizin ilk fazında 10 bin benzersiz dijital karakteri satışa sunduk. Bu yazıyı yazarken satışların yüzde 7.722 tanesi satılmıştı. İkinci fazda bu karakterleri kullanarak oyuncuların yeni karakterler üretebileceği ve aynı zamanda oyuna ait AVXT token kazanabileceği bir mekanizmayı oyuna dahil ettik. Şu anda üçüncü faz üstünde çalışıyoruz ki Avaxtars 3. Faz geçişiyle web tabanlı gerçek bir oyuna dönüşecek. Yazımın en başına yazdığım bir oyunun dört temel unsuru olan; hedef, kurallar, rekabet ve etkileşim sağlanmasıen büyük hedefimiz. Geçtiğimiz günlerde katıldığımız bir etkinlikte projemizin detayları üstüne konuşmuştuk, aşağıda izleyebilirsiniz.
Bir sonraki yazımda Avaxtars’ı geliştirirken karşılaştığımız sorunları ve bunların üstesinden nasıl geldiğimizi paylaşmayı hedefliyorum.
Benim hiç şüphem yok, blockchain altyapısı kullanmayan oyunların bir geleceği olmayacak. En azından bugün sahip oldukları ihtişamı, bu teknolojiyi kullanmadan sürdürmeleri mümkün değil. Bilmediğimiz tek şey bunun ne zaman gerçekleşeceği?
Uzun lafın kısası gerçekten kaçmamış bir tren arıyorsanız; gerek oyuncu gerekse girişimci bir ruh ile blockchain oyunları eşsiz bir fırsat sunuyor.