OpenAI 2022 sonunda ChatGPT’yi geliştirince tüm dünyada nelerin değişebileceğini hayal etmeye başladık. İşlerimizi hızlandıracak, bizim yerimize yapacak asistanları geliştirme düşüncesi büyük bir gelişim alanı açtı. Artık yapay zekâ gündelik hayatımıza dahil oldu. Herkesin telefonunun veya bilgisayarının bir parçası hâline geldi. Yapay zekâ ile ilgili şirketler değer kazandı, kripto piyasasında bu alana yönelik çalışma yapan projeler hızla 5-10-20 kat değerlendi.
Ancak son günlerde Çinli bir şirket açık kaynak kodlu olarak OpenAI ile aynı hatta daha iyi özelliklerde bir model geliştirdi. Normalde v3 modeli piyasada olan DeepSeek zaten birçok yapay zekâ ekibi tarafından kullanılıyordu. Ancak son paylaştıkları R1 modeli daha fazla ilgi çekti.
DeepSeek & OpenAI kıyaslaması
Farklı testlerde OpenAI ve önceki DeepSeek modelleri ile kıyaslandığında R1 modeli genel olarak daha yüksek sonuçlar elde etti. Görselde farklı testleri ve model doğruluğunu görebilirsiniz.

OpenAI tarafından geliştirilen ChatGPT’nin Plus versiyonu 20 dolar, Pro versiyonu 200 dolar aylık ücret istiyor. Öte yandan DeepSeek ise ücretsiz. Burada farklı modellerle kıyaslama da yapabiliriz ama en güçlü model ChatGPT olarak kabul edildiği için onunla kıyaslamak yeterli olacaktır.

Ücretsiz olması, modellerin doğru çalışması ve iyi sonuçlar vermesi DeepSeek uygulamasını bir anda indirilen uygulamalar sıralamasında ilk sıraya taşıdı. Aslında son kullanıcı açısından bakınca her şey kulağa güzel geliyor. Ancak marketin verdiği tepkileri bakınca endişenin kaynağını da değerlendirmemiz gerekiyor.
Endişenin sebebi ne?
OpenAI yaklaşık 18 milyar dolar yatırım topladı. Modelleri geliştirmek için binlerce araştırmacı, yazılımcı çalıştırıyor ancak DeepSeek sadece 6 milyon dolar yatırım topladı. DeepSeek’in çok daha küçük bir ekiple, daha az kaynak kullanarak daha etkili modeller geliştirmeleri Microsoft, Google, Nvidia gibi ABD merkezli şirketlerin aşırı değerli olduklarına işaret ediyor düşüncesi piyasaya hâkim oldu.
ABD’de piyasalar açıldığında bunun markete etkisini göreceğiz. 7/24 açık kripto piyasası ise ABD hisse senetlerinin düşeceği korkusunu önden fiyatlıyor. Bitcoin 100 bin doların altına düşerken altcoin’ler ise daha derin düşüşler yaşıyor.
Peki akıllarda bir soru: DeepSeek bunu nasıl yapabiliyor? OpenAI, Google, Meta binlerce GPU kullanırken DeepSeek bu kaynakların yüzde 5’i ile nasıl bu kadar etkili modeller geliştiriyor?
DeepSeek’in farkı ne?
Modelleri nasıl daha etkili eğitiyorlar? Rakiplerinin aksine tüm modeli eğitmek yerine sadece ilgili parçayı (buna token deniyor) eğitmişler. Bu sayede Meta’nın kullandığı kaynakların yüzde 5 kadarı ile aynı doğruluğu sağlayabiliyor.
Model ile etkileşime geçmek neden bu kadar ucuz: KV caching (bir sonraki parçayı oluşturmak için mevcut parçayı sıkıştırarak) kullanmışlar. Bir yapay zekâ uzmanı değilim bu nedenle detaylı açıklamaları işin uzmanlarına bırakmayı tercih ediyorum. Kendi çıkarımım ise şu: Model ile etkileşime girdiğinizde her şeyi baştan işlemek yerine üzerine ekleyerek değerler ve cevaplar üretiyor.

Görseldeki detayları yorumlamayı işin uzmanına bırakıp devam edelim.
DeepSeek R1 neden ayrışıyor? Modeli yeni verilerle besleyerek eğitmek yerine modelin mevcut verilerle kendi kendine çıkarım yapmasını sağlamışlar. Buna güçlendirilmiş öğrenme (reinforced learning) deniyor. Son kullanıcı olarak yorumlarsak daha az veriyle doğruluk ve hız açısından daha iyi modeller geliştiriyorlar diyebiliriz.
Tüm bu geliştirmeler daha az GPU/hesaplama gücü ve veri ile daha etkili modellere ulaşabileceğini bize gösteriyor. Bu nedenle GPU ve veri sağlayan şirketlerin değer kaybı yaşaması bekleniyor.
Markete kısa vadeli etkisi nasıl olur?
Kripto piyasası bu tarz gelişmelere her zaman aşırı reaksiyon gösteriyor. ABD hisse senetleri ile kripto marketinin korelasyonu olduğu doğru ancak farklı bir açıdan bakarsak yapay zekâ teknolojisine dair ürünlere çok daha ucuz şekilde erişebileceğiz. Kripto dünyasında yer alan geliştiricilerde OpenAI ve Google’ın kapalı kaynak kodlu olmasının tekelleşmeye yol açacağı konusunda endişeleri vardı.
DeepSeek açık kaynak kodlu ve dünyadaki tüm yapay zekâ geliştiricileri bu kodları kullanarak farklı, etkili, ucuz modeller ve ürünler geliştirecek. Bunun da faydası bu yeni şirketlere ve son kullanıcıya dokunacaktır.
OpenAI ve Nvidia gibi şirketler bu gelişmelere nasıl reaksiyon gösterecek bir-iki gün içinde görmüş olacağız. Geçici olarak markette bir düzeltme olsa da sektörün geleceği açısından bu tarz rekabetler çok olumlu sonuçlar getirecektir.
Ne yapılabilir?
ABD hisse senetlerinin nasıl reaksiyon vereceğini yüzdesel olarak kestirmek zor. Uzun vadede yapay zekâ ile iç içe olan projelerin çok yüksek değerlemelere çıkacağını düşünsem de bu günlerde biraz düşüş gelmesi en olası senaryo. Bu nedenle kâr etme odaklı olmak yerine bu dönemi minimum hasarla atlatıp marketin düştüğü yerde eklemeler yapmak bana mantıklı geliyor.

Yazıyı yazdığım sıralarda Bitcoin fiyatı 99 bin dolar civarındaydı. Bu seviyeden bir destek bulamazsa 91 bin dolar civarları hem teknik bir destek hem de kısa vadecilerin maliyetini işaret ediyor. Mevcut portföyümde herhangi bir satış yapmıyorum ancak bu seviye gelirse takibimdeki projelere ekleme yapmayı planlıyorum. 91 bin dolar altında kapanışlar gelirse zarar kes yapmam gerekir ve bu durumda düşüş derinleşebilir.
Son hatırlatmalar
Kripto marketi çok daha sert kışlar ve haberler gördü. Çin’in Bitcoin madenciliğini yasaklaması, borsa çöküşleri, hack haberleri gibi. DeepSeek model geliştirmesi ABD hisse senetleri açısından negatif görünse de kripto marketi ve merkeziyetsizlik açısından oldukça pozitif bir gelişme.
Bunun bilincinde olup makro gelişmelerin de parasal genişlemeye doğru kaydığını düşününce 2025 yılına pozitif bakmaya devam ediyorum. Her kriz bir fırsatla birlikte gelir, DeepSeek ile iş birliği yapan veya açık kaynak kodlarını kullanan yapay zekâ projelerini takibe almak güzel fırsatlar getirebilir.
Önemli olan şey bu tarz sert dalgaların olduğu günlerde akıllı düşüp hızlı kalkmak.