9-13 Kasım tarihleri arasında düzenlenen İstanbul Fintech Week (IFW) Online’da fintech ekosistemi için önemli konular ele alındı. 30 farklı ülkeden 125 konuşmacının ve 2 bini aşkın katılımcının yer aldığı etkinlikte Fintech’in dünden bugüne gelişimi, ekosistemdeki değişimler, dijitalleşme beklentileri, kripto paralar, insurtech yapılanmaları ve finansta yapay zeka ele alınan konular arasındaydı. Etkinlik konuşmacıları arasında yer alan BiLira CEO’su Sinan Koç’la kısa bir röportaj yaptık ve kendisine BiLira’yı ve kripto paraları sorduk.
Öncelikle biraz kişisel bir soruyla başlayalım. Sizi kripto para dünyasına çeken etmen ne oldu?
Bitcoin ve arkasındaki blokzincir teknolojisi. Bitcoin’in whitepaper’ını ilk okuduğumda kurumlara veya devletlere bağlı olmayan şeffaf ve transparan bir mesajlaşma sistemi çok ilgimi çekti. Bu mesajlaşma sistemi aslında merkeziyetsiz bir veritabanı ve ilk deneme olarak ülke para politakalarından bağımsız bir değer biriktirme aracı olan Bitcoin’i ortaya çıkardı. Daha sonra bu veritabanına fonksiyon yazabilmesini sağlayan Ethereum ortaya çıktı ve yeni projeler ile blokzincir teknolojisi hızlandırılmaya ve yeni özellikler gelmeye devam etti.
Stablecoin’ler geleceğimiz için nasıl bir önem taşıyor?
Stabil kriptoparalar ve blockchain teknolojisinin yeni nesil bankacilik altyapisi icin cok kullanisli olucagini dusunuyorum. Yurtdisindaki challenger bank lerden sonra blockchain ustune kurulan ve akilli kontratlarla otonom haraket edebilen yapilarin gelisecegine ve bunlarin da stabil kripto paralar ile calistirilacagina inaniyorum.
Stabil kripto paralar, Dolar, Euro ve Türk Lirası gibi itibari para birimlerinin değerine denk olmak üzere tasarlanmış dijital varlıklardır. İnsanlar, stabil kripto paraları kullanarak dünyanın her yerine ucuz ve hızlı değer transferi yapabilir ve bu süreçte parasının fiyatı sabit olmayı devam eder.
BiLira hakkında konuşalım. BiLira neden önemlidir? Ne gibi faydalar sunuyor?
Nisan 2019’da kurulan 3 ortakla hayatına başlayan BiLira (TRYB), Türk Lirası’na endeksli stabil kripto paradır. Her zaman finansı demokratikleştirmeyi hedefleyen, Türk insanını merkezi olmayan bir dünya ve açık internet ile tanıştırmayı görev edinmiş, 15 kişiye çıkan ekibimizle çalışmalarımıza son sürat devam ediyoruz.
Temelde BiLira’nın üç kullanım alanı var. En çok kullanıldığı alan, global kripto borsalarına bir rampa olması. Kullanıcılarımız tamamen masrafsız bir şekilde, FTX, Bittrex gibi en büyük kripto borsalarına fonlarını aktarabiliyor. Merkezi borsaların yanı sıra, ikinci kullanım alanımız merkeziyetsiz finans (DeFi) dünyasında TRYB’nin bir araç olması. DeFi gün geçtikçe gelişen ve yeni ürünlerin ortaya çıktığı bir ekosistem ve biz BiLira ekibi olarak kullanıcılarımıza bu konuda finansal farkındalık oluşturmayı ve TRYB’yi DeFi ürünlerinde kullanmalarını sağlıyoruz. Şu anda kullanıcılarımız TRYB ile DeFi protokollerinden pasif gelir elde edebiliyor, gelecekte TRYB ile yapılacak merkeziyetsiz finansal işlemler artacak. Bir diğer kullanım alanımız ise sosyal sorumluluk ile ilgili, burada blokzincirinin en büyük faydalarından biri olan şeffaflığı kullanıyoruz. Şu anda üniversite öğrencileriyle, bağışçıları bir araya getiren Uçurtma Projesi, BiLira altyapısını kullanarak burs sağlanıyor.
Krripto para dünyasında sizi en çok etkileyen isim hangisidir?
Ethereum’un fikir babalarından ve belki de bugüne kadar gelmesine en büyük katkıları sağlayan Vitalik Buterin beni en çok etkileyen isim. Kendisi aslen Rus ama Kanada vatandaşı da aynı zamanda. Birden çok şapkaya, ki bunların içerisinde: yazılım, ekonomi, oyun teorisi, matematik gibi zorlu konular bulunuyor, sahip bir dahi.
Akıllı kontrat kavramı daha önceden başkalarının makalelerinde yer almış olsa da, Ethereum’dan önce hayata geçirilememişti. Vitalik ve arkadaşları sayesinde, Ethereum akıllı kontrat kavramını pratiğe taşıdı ve dünya bilgisayarı olma yolunda bebek adımlarını atmaya başladı.
Aynı zamanda, Vitalik’in anti sansür yaklaşımı, özgürlükçü vizyonu ve blokzincir-kripto para konularında reelist bakış açısı, onu daha da etkileyici yapıyor.
Türkiye’de kripto para ekosistemini nasıl buluyorsunuz?
Günden güne gelişen bir ekosisteme sahibiz. Herkes artık Türkiye’nin kripto para ilgisini farketmiş durumda. Pek çok global kripto para borsası Türkiye’de temsilcilik açması, 3. Futbol taraftar kripto parasının çıkması ve yerel kripto para borsalarının etkinliğinin giderek artması bunun en büyük göstergelerinden.
Kripto paraya ilginin olduğu bir gerçek, ancak teknoloji üretme kısmında şu aşamada eksik kaldığımızı görüyoruz. Blokzincir ve akıllı kontrat yazılımcılarımızın sayısı ne yazık ki bir elin parmaklarını geçmeyecek seviyede.
Burada BiLira’ya da görev düşuyor. Farkli sektorlerdeki iyi yazilimcilar ve is gelistiricilere blockchain teknolojisini detayli anlatip blockchain sektoru ustunde yeni projelerin denenmesi onemli.
Etkinlik hakkında ne düşünüyorsunuz? Bu tip etkinlikler nasıl bir fayda sağlıyor?
IFW’nin her gün farklı bir finansal teknolojiyi konu alan konferansları gerçekleştirmesi oldukça güzeldi. Herkes, farklı bir konu alanında yeni bilgiler edinmiş oldu. Ve bu konulardaki önde gelen insanların katılımıyla birlikte oldukça öğretici ve verimli bir etkinlik gerçekleşti.
Bu tip dünya çapında etkinliklerin gerçekleşmesi, hem Türkiye’nin fintech anlamında tanıtımı açısından oldukça faydalı olduğunu düşünüyorum. Aynı zamanda, Türk insanının bu etkinliklere katılımıyla birlikte farklı vizyonlar edinerek, yeni fikirler ortaya çıkabiliyor. O yüzden böyle etkinliklerin devam etmesini temenni ediyorum.
Görsel, Stabil Kripto Paraların Geleceği | Bloomberg HT & Finansal Teknoloji Programı’ndan alınmıştır.