Geçtiğimiz birkaç ay içinde TON ekosisteminde Notcoin, Dogs, Hamster Kombat ve Binance’deki Catizen listeleri de dahil olmak üzere bir artış gördük. Söylentiler, bunun borsalara milyonlarca yeni KYC kullanıcısı getirdiğini öne sürüyor. Kabul etsek de etmesek de, bu aslında son birkaç yılda blok zincirinin en büyük kitlesel benimsenmesi. Ancak sorun şu ki, sırada ne var?
Çok sayıda kullanıcının ardında, TVL hala nispeten düşük ve çok fazla DeFi protokolünün ortaya çıktığını görmüyoruz. Bu aynı zamanda TON’daki düşük kullanıcı değeri ve TON blok zincirinin eksik altyapısı konusundaki tartışmalarla ilgili endişeleri de artırıyor.
Ancak bu makalede, DeFi’nin arkasındaki önemli bir kavram olan “Atomik Takas” ve LayerPixel’in (PixelSwap) ele aldığı sorunu kısaca tartışmak istiyoruz. Bir yandan, DeFi’nin ilk başarısı, DeFi DApp’ları ve akıllı sözleşmeler için temel oluşturan Ethereum’a kadar izlenebilir. Öte yandan, TON gibi asenkron blok zincirlerinin ortaya çıkışı, DeFi uygulamaları için özellikle birleştirilebilirlik açısından yeni fırsatlar ve zorluklar ortaya çıkarmaktadır.
DeFi’nin kısa tarihçesi
DeFi ekosistemi, büyük ölçüde Ethereum’a odaklanan “DeFi Yazı” sırasında çiçek açtı. Geliştiriciler, akıllı sözleşmelerin Lego tuğlaları gibi birleştirilebilen temel yapı taşları olarak hizmet verdiği Ethereum ekosisteminden yararlandı. Bu birleştirilebilirlik, merkezi olmayan finansal uygulamaların ve hizmetlerin hızla çoğalması için gerekli ağ etkisini sağladı.
Ethereum’un birleştirilebilirlik paradigması, çeşitli DeFi protokollerinin birbirleriyle yenilikçi şekillerde etkileşime girmesine olanak tanıdı. Atomik swaplar, flash krediler, restaking ve borç verme platformları gibi temel finansal ilkeller, karmaşık, çok işlevli finansal ürünler oluşturmak için farklı uygulamaların nasıl bir araya getirilebileceğini örnekledi.
DeFi olgunlaştıkça, Ethereum’un eşzamanlı modelinin sınırlamaları – özellikle ölçeklenebilirlik ve yüksek işlem ücretleri ile ilgili – giderek daha belirgin hale geldi. Bu durum, bu doğal sınırlamaların bazılarını çözmeyi vaat eden asenkron blok zincirleri gibi yeni blok zinciri mimarilerini keşfetmeye yönelik ilgiyi artırdı.
Eşzamansız blokzincirler: Yeni bir paradigma
Ethereum’un geleneksel modeli eşzamanlıdır ve her işlemin sırayla işlendiği monolitik bir durumu korur. Öte yandan TON gibi eşzamansız blok zincirleri aktör modeli yaklaşımını kullanır. Bu değişim birkaç temel yapısal farklılığa yol açmaktadır:
Ethereum – Senkron Blokzincirler (Monolitik durum) :
- Atomik İşlemler: Her bir işlem (birden fazla akıllı sözleşmedeki durumları değiştiren bir işlem bile olsa) tek bir birim işlem olarak ele alınabildiği için doğrudan atomik işlemler mümkündür. Örneğin Ethereum Sanal Makinesi (EVM), bir işlemdeki tüm adımları güvenli bir şekilde korumaya alarak ya tam yürütmeyi ya da hiç yürütmemeyi sağlar.
- Sıralı İşleme: Her işlem bir öncekinin tamamlanmasını beklemek zorundadır, bu da doğal olarak verimi ve ölçeklenebilirliği sınırlar.
- Global Durum: Tüm işlemler tek, paylaşılan bir global durum üzerinde çalışarak durum yönetimini basitleştirir ancak çekişmeyi daha da kötüleştirir.
TON – Asenkron Blokzincirler (Aktör modeli) :
- Paralel İşleme: İşlemler birden fazla aktör veya akıllı sözleşmede eşzamanlı olarak ele alınabilir, bu da genel ölçeklenebilirliği ve verimi artırır. Örneğin TON’daki akıllı sözleşmeler, bağımsız olarak çalışabilen hücrelerveya aktörlerdir ve aktörler arasındaki durumları güncellemek için tek yönlü mesajlar kullanılır.
- Dağıtılmış Durum: Farklı aktörler, diğer aktörlerle etkileşime girebilen ancak tek bir küresel durumu paylaşmayan izole durumlara sahiptir.
- Koordinasyon Karmaşıklığı: Bu modelde atomik işlemlerin gerçekleştirilmesi, dağıtık yapısı nedeniyle karmaşıktır.
Asenkron blok zincirleri ölçeklenebilirlik açısından (teorik olarak) oldukça önemli olsa da, atomik takasların olmaması, kullanımı zor FunC / Tact dilinden bağımsız olarak TON’u DeFi için geliştirmeyi önemli ölçüde zorlaştırır. Bir düşünün, atomik işlemler ve sıralı işleme olmadan, borç verme protokollerinin likiditesi, zorlu DeFi Lego’sundan bağımsız olarak oldukça zordur.
LayerPixel ve PixelSwap’te (PixelSwap, LayerPixel’in altyapısını kullanıyor ve LayerPixel’in bir parçası), bu sorunu çözmek için yeni bir yol öneriyoruz, atomik takasları mümkün kılıyor ve takas ve DeFi için daha güvenli ve daha iyi bir çözüm sağlamaya çalışıyoruz.
Asenkron blokzincirlerde DeFi birleştirilebilirliğinin zorlukları
DeFi uygulamaları için, eşzamansız blok zincirlerinde birleştirilebilirliği korumak, öncelikle dağıtılmış durumların ve paralelliğin doğası nedeniyle karmaşık zorluklar ortaya çıkarır:
İşlem Koordinasyonu:
- Senkronizasyon: Belirli bir zamandaki durum üzerinde anlaşmak için birden fazla aktörü koordine etmek karmaşıktır. Atomik işlemleri basitleştiren senkronize bir küresel durumun aksine, birden fazla bağımsız aktörün aynı anda çalışabilmesini sağlamak önemli engeller ortaya çıkarır.
- Tutarlılık Modelleri: Asenkron sistemler genellikle nihai tutarlılık gibi daha zayıf tutarlılık modellerine dayanır. İlgili tüm aktörlerin ayrışmadan ortak bir duruma ulaşmasını sağlamak lojistik bir çaba haline gelir.
Durum Tutarlılığı:
- Eşzamanlılık Kontrolü: Dağıtık ortamlarda, birden fazla işlem çakışan durumları güncellemeye çalışırsa yarış koşulları ortaya çıkabilir. Bu, işlemlerin sistemi darboğaza sokmadan doğru şekilde serileştirilmesini sağlamak için karmaşık mekanizmalar gerektirir.
- Durum Uzlaştırma: Aktörler arasındaki farklı durumların uzlaştırılması gerekir ve geri alma mekanizmaları (işlemin bir kısmı başarısız olursa) tutarsızlık yaratmadan değişiklikleri zarif bir şekilde geri döndürecek kadar sağlam olmalıdır.
Başarısızlık İşleme:
- Atomiklik: Bir işlemin tüm parçalarının başarılı olmasını ya da hiçbirinin başarılı olmamasını garanti etmek, durumların dağıtıldığı ve işlemlerin varsayılan olarak atomik olmadığı bir ortamda zordur.
- Geri Alma Mekanizmaları: Artık tutarsızlıklar bırakmadan kısmi işlem durumu değişikliklerini verimli bir şekilde geri almak gelişmiş teknikler gerektirir.
Pixelswap: Uyumluluk açığını kapatmak
Pixelswap’in yenilikçi tasarımı, TON blokzinciri için özel olarak tasarlanmış dağıtılmış bir işlem çerçevesi sunarak bu zorlukları ele almaktadır. BASE ilkeleri ([BASE: An ACID Alternative](https://queue.acm.org/detail.cfm?id=1394128)) tarafından yönlendirilen mimari iki ana bileşenden oluşmaktadır: İşlem Yöneticisi ve çoklu İşlem Yürütücüleri.
Saga İşlem Yöneticisi
Saga İşlem Yöneticisi, karmaşık çok adımlı işlemleri düzenler ve uzun süreli, dağıtılmış işlemler için daha uygun olan Saga modelini uygulayarak 2PC’nin sınırlamalarını aşar:
- Yaşam Döngüsü Yönetimi: İşlem yaşam döngüsünün tamamını, her biri bir hata durumunda kendi telafi edici eylemine sahip bir dizi küçük, bağımsız olarak yürütülebilir adıma bölünmüş olarak yönetir.
- Görev Ataması: Birincil işlemi ayrı, izole görevlere ayrıştırır ve bunları uygun İşlem Yürütücülerine devreder.
- Telafi Edici Eylemler: Her destanın, herhangi bir adımın başarısız olması durumunda kısmi değişiklikleri geri almak için tetiklenebilen ve tutarlılığı koruyan karşılık gelen bir telafi işlemine sahip olmasını sağlar.
İşlem Yürütücüleri
İşlem Yürütücüleri, işlem yaşam döngüsü içinde atanan görevleri yerine getirmekten sorumludur:
- Paralel İşleme: Yürütücüler eşzamanlı olarak çalışarak verimi en üst düzeye çıkarır ve sistem yükünü dengeler.
- İşlevsel Genişletilebilirlik için Modüler Tasarım: Her bir İşlem Yürütücüsü, çeşitli işlevlerin uygulanmasına izin verecek şekilde modüler olarak tasarlanmıştır. Bunlar farklı takas eğrileri, flaş krediler, borç verme protokolleri ve daha fazlası gibi çeşitli finansal işlemleri içerebilir. Bu modülerlik, bu işlevlerin DeFi birleştirilebilirliğinin temel ilkelerini koruyarak Saga İşlem Yöneticisi ile sorunsuz bir şekilde koordine edilebilmesini sağlar.
- Nihai Tutarlılık: Yürütücülerin yerel durumlarının senkronize kalmasını ve işlemin genel dağıtılmış durumu ile uzlaştırılmasını sağlar.
Bu özellikler sayesinde Pixelswap’in İşlem Yürütücüleri sağlam, ölçeklenebilir ve eşzamansız işlem yürütme sağlayarak TON üzerinde karmaşık ve birleştirilebilir DeFi uygulamalarının oluşturulmasına olanak tanır.
Sonuç
Sonuç olarak DeFi’nin geleceği, eşzamanlı blokzincirlerden eşzamansız blokzincirlere değişen paradigmalara uyum sağlarken birleştirilebilirlik gibi temel ilkeleri korumayı ve geliştirmeyi gerektiriyor. Pixelswap, sağlamlık, ölçeklenebilirlik ve birleştirilebilirliği zarif bir şekilde bir araya getirerek TON blok zinciri için öncü bir çözüm olarak ortaya çıkıyor. Pixelswap, sorunsuz etkileşim özellikleri ve sağlam işlem yönetimi sağlayarak daha dinamik, ölçeklenebilir ve yenilikçi bir DeFi ekosisteminin önünü açıyor.
PixelSwap Beta v0.8 şu anda TON ana ağında ve PixelSwap.io adresinden deneyebilirsiniz . Bu sürüm, basit takas işlevleriyle temel bir demo sağlamayı amaçlamaktadır. Şu anda takas etmeyi, likidite eklemeyi ve cüzdan özelliklerini fonlamayı deneyebilirsiniz. Fark edebileceğiniz gibi, PixelSwap için gaz ücreti diğerlerinden biraz daha yüksektir ve bu makalenin bunu daha iyi anlamanız için size rehberlik edebileceğini umuyoruz.
LayerPixel Hakkında
LayerPixel, TON blok zinciri için özel olarak tasarlanmış ve Telegram Mini Apps ile sorunsuz bir şekilde entegre edilmiş hepsi bir arada bir DeFi protokolüdür. Modüler bir mimariden yararlanan LayerPixel, parçalama avantajlarından yararlanırken TON’un asenkron sınırlamalarının üstesinden gelir.
LayerPixel ekosisteminin özünde birkaç yenilikçi bileşen bulunmaktadır:
- PixelWallet – Hesap Soyutlama (AA) özelliklerine sahip bir SMC cüzdanı olup, kullanıcıların dApp’ler ve LayerPixel ekosistemi ile kolaylıkla etkileşime girmesini sağlar.
- PixelSwap – Ağırlıklı havuzlar ve LBP gibi gelişmiş ticaret modellerini destekleyen, TON üzerindeki ilk modüler DEX.
- Pixacle – dApp’lere ve akıllı sözleşmelere hızlı ve doğru fiyat verileri sağlayan merkezi olmayan bir oracle çözümü.
LayerPixel’in gelecek planları arasında, tüm Telegram Mini Uygulamalarında DeFi deneyimlerini güçlendirmek için zincirler arası bir çözüm olmak yer alıyor. LayerPixel, hepsi bir arada bir platform sağlayarak, blok zinciri destekli finansmanı TON ekosistemindeki herkes için erişilebilir hale getirmeyi amaçlamaktadır.
Daha fazla bilgi için lütfen ziyaret edin: Web sitesi | Twitter | Telegram