Sui, 2021’den beri Mysten Labs tarafından geliştirilen yeni nesil Proof-of-Stake (PoS) tabanlı bir blockchain.
- Sui platformu Rust programlama diliyle yazılmıştır. Move adlı Rust tabanlı bir programlama dilinde yazılmış akıllı sözleşmeleri desteklemektedir. Sui, Web3’ün büyümesiyle ölçeklenebilen tek blockchaindir.
- Sui Blockchain’in SUI adlı yerel token’ı da bulunuyor. Ancak 2023 yılının Şubat ayı itibariyle SUI henüz piyasaya sürülmemiş durumda.
Eski Meta (Facebook) mühendisleri tarafından geliştirilen katman-1 blockchain ağı Sui Network, 24 Ocak 2023 itibariyle 2. dalga testnet sürecine başladı.
Sui geçtiğimiz birkaç ay içinde büyük bir ivme kazandı ve eski Meta çalışanları tarafından kurulan bir diğer katman-1 protokolü olan Aptos blockchain’ine rakip olarak görülüyor. Aptos ve Sui’nin her ikisi de Move adlı aynı programlama dilini kullanıyor.
Sui blockchain’inin işlemlerini art arda yapmak yerine tek seferde yaparak işlemleri daha hızlı bir şekilde gerçekleştirmektedir.
Sui blockchain’in bazı özellikleri şu şekilde:
- Ana geliştiricilerin erişebileceği güvenli bir akıllı sözleşme dili mevcuttur.
- Web3 uygulamaları için daha iyi kullanıcı deneyimi.
- Akıllı sözleşmeleri daha kısa sürede oluşturma imkanı sunmaktadır.
- Sui blockchain’inin düşük işlem ücretleri yatay ölçeklenme ve yüksek hızlı işlem kapasitesine sahiptir.
- Zengin ve birleştirilebilir on-chain varlıkları tanımlama yeteneğine sahiptir.
- NFT’lerde daha fazla yardımcı program oluşturabilir ve direkt olarak zincir üzerinde depolayabilirler.
- Eşsiz ölçeklenebilirlik, anında çözüm.
- Varlıklar olarak başka birinin akıllı sözleşmesinde değil direkt olarak kullanıcıların hesaplarında yaşar.
- Sui blockchain’inin kullanıcılar, yakında gelecek özellik sayesinde varlıkları önce gönderip hesabı sonra açabilir.
- Sui, daha az enerji harcayan ve çevre dostu olan Proof of Stake’i kullanmaktadır.
- Narwhal ve Tusk DAG tabanlı mempool ve verimli Bizans Hata Toleranslı (BFT) konsensüs mekanizmasına sahiptir.
Sui, daha önce ulaşılamayacağı düşünülen bir hız ve ölçekte çalışmayı vaat eden yeni bir katman-1 zinciridir. “Web3 sektöründeki kullanıcıya hitap etmeyi” ve Ethereum gibi mevcut akıllı sözleşme destekli blockchain’lerle rekabet ederek merkezsiz uygulama (dApp) dağıtımı sunmayı amaçlamaktadır.
Sui Nedir?
Sui, düşük gecikmeli blockchain işlemlerine olanak sağlamak için geliştirilmiş bir katman-1 blockchain ağı. Anında işlem kesinliğine ve yüksek hızlı işlem verimine odaklanması, Sui’yi oyunlar, finans ve diğer gerçek zamanlı uygulamalar gibi zincir içi kullanım durumları için uygun bir platform haline getirmektedir. Sui’nin akıllı sözleşmeleri, hızlı ve güvenli işlem yürütmelerine öncelik veren Rust tabanlı bir programlama dili olan Move ile kodlanmıştır.
Mysten Labs ekibi, yatırımcılar ve yol haritası
Sui ekibi, beş eski Meta mühendisi Evan Cheng, Adeniyi Abiodun, Sam Blackshear, George Danezis ve Kostas Chalkias tarafından kuruldu. Sui, bu beş kişi tarafından kurulan Mysten Labs tarafından geliştirildi.
Mysten Labs, Aralık 2021’de A Serisi’ne 36 milyon dolar yatırım yapan Andreessen Horowitz (a16z) tarafından destekleniyor.
FTX Ventures de Sui Blockchain’e 140 milyon dolarlık yatırım taahhüdünde bulundu. Sonrasında Sui blockchain 2 milyar dolarlık değerleme ile B Serisi yatırım turunda 300 milyon dolar topladı. Yatırım turuna katılan şirketler arasında Jump Crypto, Apollo, Binance Labs, Franklin Templeton, Coinbase Ventures, Circle Ventures, Lightspeed Venture Partners, Sino Global, Dentsu Ventures, Greenoaks Capital ve O’Leary Ventures yer aldı.
Sui blockchain 2022 yılının Ağustos ayında devnet sürecini başlattı.
Sui Wallet Nasıl Kullanılır?
Sui Wallet tarayıcı uzantısını birkaç basit adımla yükleyebilirsiniz:
- Sui Wallet tarayıcı uzantısına gidin ve “Chrome’a Ekle” ve ardından “Uzantı Ekle” seçeneğine tıklayarak cüzdanı indirin.
- Uzantıyı tarayıcıda açın ve “Start”a tıklayın ve ardından “Create New Wallet” seçeneğine tıklayın.
- Cüzdan için bir parola girin (parola yalnızca kurulum için geçerlidir).
- Şifreyi tekrar girin ve “Hizmet Şartlarını” kabul edin.
- “Create Wallet”a tıklayın.
- Kurtarma kelimelerini kaydedin ve “Finish”e tıklayın.
- “Start Sui Wallet”a tıklayın.
Sui Token ve Sui Airdrop
Sui’nin yerel token’i SUI, mainnet’i yayına geçtiğinde piyasaya sürülecek.
SUI, tüm ağ işlemlerinden alınan gas ücretleri için kullanılacaktır.
Şu an için SUI’nin ne zaman piyasaya sürüleceği bilinmiyor. Yazımızın önceki kısımlarında da bahsettiğimiz üzere geliştirici ekip 24 Ocak 2023 itibariyle ikinci dalga testnet sürecini başlattı.
Şu anda Türk kullanıcıların da büyük ilgi gösterdiği testnet sürecinin sonunda Sui’nin erken dönem kullanıcılarına SUI Airdrop’u gönderip göndermeyeceğini hep birlikte göreceğiz.
