2025 yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı geçtiğimiz Salı günü Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Program’da fintech teknolojilerinden ödeme kuruluşlarına, İstanbul Finans ve Teknoloji üssünden e-para şirketlerinin bulut kullanımına dek birçok konuya değinilmiş durumda.
Dijital Türk Lirası geliştirilecek ve yaygınlaştırılacak
Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı yaklaşık iki yıldır süregelen Dijital Türk Lirası’na ilişkin gelişmelere de yer veriyor. “379.5. sayılı tedbir ile Dijital Türk Lirası’nın geliştirilerek kullanıma sunulması ve yaygınlaştırılmasına yönelik çalışmalar yürütüleceği planlanmıştır” ifadelerinin yer aldığı Program’da, ikinci faz çalışmaları kapsamında birçok faaliyetten bahsediliyor: “Dijital para sistemi, dijital kimlik entegrasyonu, mobil uygulamalar, servis katmanı uygulamaları, çevrimdışı ödemeler, programlanabilir ödemeler, birlikte çalışabilirlik çözümleri, izleme ve yönetim ortamları, veri yönetimi ve siber güvenlik konularında araştırma, geliştirme ve test faaliyetleri yürütülecektir.”
Dijital Türk Lirası’nın tanımı
Bilindiği üzere Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yürütülen Dijital Türk Lirası’nın birinci faz çalışmaları başarıyla tamamlanmıştı. Dijital paranın tanımını yapan TCMB raporunda şu ifadelere yer verilmişti: “Dijital para, yasal ödeme aracı olarak kanuni dayanak üzerinden hukuki çerçevesi tanımlanmış, millî egemenlikten gücünü alarak toplumsal uzlaşıyı temsil eden ve tek millî değer ölçüm birimi niteliğindeki ülke parasının yeni bir biçimidir.”
FAST’le Dijital Türk Lirası’nın entegrasyonu
Süregelen ikinci faz çalışmalarındaki bulgular doğrultusunda, Dijital Türk Lirası’nın ödemeler için kullanım testlerine başlanacağı belirtilmişti: “Dijital Türk Lirası sistemlerinin dijital kimlik ve FAST sistemleri ile araştırma geliştirme kapsamında entegrasyon çalışmaları tamamlanacaktır. Toptan dijital para çalışmaları kapsamında bankalar ile araştırma, geliştirme ve test çalışmaları yapılacaktır.”
TCMB’nin aynı raporunda Dijital Türk Lirası projesinin ikinci fazında akıllı ve çevrimdışı ödemeler, donanım cüzdanları, aracı kurum entegrasyonu ve hukuki – iktisadi süreçlerin araştırılacağı belirtilmişti.
Kadir Has Üniversitesi Öğretim Görevlisi ve Türkiye kripto sektörünün öncü isimlerinden İsmail Hakkı Polat, yapılan yeni çalışmalar değerlendirmiş ve Dijital Türk Lirası’nın “merkezi” yapısına dikkat çekmişti: “Dijital Türk Lirası, ‘Türk lirasının dijital halidir ve o anlamda şu andaki Türk Lirası’nın işleyişleri ve özelliklerini taşır’ diyor ve o yüzden merkezidir demek o aslında.”